Sosyal güvenlik sistemleri her ülkede tartışılmaya devam ederken, toplumun en kıymetli bölümlerinden olan yaşlılar daha güzel bir hayat standardını hak ediyor. Türkiye’de emekli maaşları her periyot düşük düzeylerde olurken, son 1 yılda artan enflasyonla düşen alım gücü, emekli maaşlarının yıl ortasında gelen yüzde 43,25 oranında artırıma karşın düşük kalmasına pürüz olamıyor. 2018 yılında 1.000 TL olarak yılda iki sefer verilmeye başlayan bayram ikramiyesi de emekli, dul ve yetim maaşlarında bir nefes olurken, son iki yıldır 1.100 TL olarak ödense de bu yıl artış beklentileri gerçekleşmedi. Buna karşılık bankaların promosyon rekabeti emekliye bir can suyu olacak üzere görünüyor. Rekabete emeklilerin yan kulvarında ücretliler de katılmaya hazırlanırken, Diyanet’ten yapılan bir açıklama ise başları karıştırdı.
Türkiye genelinde 8 milyon 615 bin emekçi, 2 milyon 718 bin esnaf ve 2 milyon 389 bin memur emeklisi olmak üzere toplamda 13 milyon 722 bin kişinin emekli aylığı aldığı biliniyor.
Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) verilerine göre, beş emekliden biri İstanbul’da yaşıyor ve İstanbul’un akabinde 1 milyon 79 bin emekli Ankara’da, 1 milyon 16 bin emekli İzmir’de, 586 bin emekli Bursa’da ve 400 bin emekli de Antalya’da yaşarken bu vilayetler en fazla emeklinin yaşadığı vilayetler oluyor. Zonguldak’taysa nüfusun yaklaşık yüzde 28’i emeklilerden oluşurken, Türkiye’nin en fazla emekli yoğunluğuna sahip kenti oluyor.
2022 Temmuz ayı prestijiyle SSK ve BAĞ-KUR emeklilerinin en düşük maaşı 3.500 TL olurken, memur emeklilerinde en düşük maaş da 6.077 TL olarak görülüyor.
Emeklilerin üçte birinin kirada oturduğu belirtilen bilgilerde, kira dışında elektrik, doğalgaz ve su masraflarının yıllık ortalaması ve aylık besin harcaması üzere ödemelerin emeklinin ödeme gücünü aştığı biliniyor.
Son günlerde gündemden emeklilere banka promosyonları düşmüyor
Zamlı maaşların akabinde bankaların da emekli maaşlarını kendilerinden almaları için başlattığı promosyonlar 5.000 TL taban olma üzere yan ödemelerle 7.500 TL’yi buluyor. Mukavele mühleti, ödeme talimatları, referansla gelen müşteri sayısı üzere değişkenlerle artan promosyonlarda ortaya Diyanet de girdi.
Geçen haftalarda fiyat artışlarına verilen karşılık çok tartışma konusu olurken, yeni gündem de “Banka Promosyonu caiz midir?” sorusu ve yanıtı olacak üzere görünüyor. Bakalım soruya verilen yanıt ne olmuş?
Bankaların, kamu yahut özel bölümde çalışanlara, çalıştığı kurumlar tarafından maaşlarını kendilerinden almayı tercih etmeleri karşılığında vermiş oldukları promosyonlar, işleyiş bakımından faize tam olarak benzememekle birlikte faiz kuşkusundan de tümüyle uzak değildir. Bu prestijle, temel muhtaçlıklarını karşılayacak durumda olanların bu parayı kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları yakınları için kullanmamaları; tersine muhtaçlık sahibi yoksullara vermeleri uygun olur.
Kaynak: Din İşleri Yüksek Kurulu
“Diyanet bu fetvayı vermeden evvel bir aynaya baksın”
Independent Türkçe’den Abdulhakim Günaydın haberine göre, Türkiye Emekliler Derneği Ankara Şube Lideri Fahri Iravul, minimum fiyatın çok altında maaş alan milyonlarca emeklinin asıl gereksinim sahibi olduğunu belirtti. Bu bağlamda ‘Promosyonu almayın, muhtaçlık sahibine verin’ gibi bir yaklaşımı yanlışsız bulmadığını belirterek, ‘Diyanet bu fetvayı vermeden evvel bir aynaya baksın. Diyanet daha şimdiden bütçesinden bilmem ne kadar para harcamış’ derken, ‘Bu para hayır değil ki. Ayrıyeten kamu kurumlarındakiler de dahil Diyanet’ten emekli olanlar da alıyor. Bankalar, Diyanet’te çalışan memurlara da veriyor hem de yüklü ölçüde veriyor. Kendileri niçin o parayı kullanıyor? Madem o denli aldıkları parayı bir hayır kurumuna bağışlasınlar’ diyerek reaksiyon gösterdi.
“Merkez Bankası yüzde 14 ile faiz veriyor, Hazine ve Maliye Bakanlığı da yüzde 23’ten alıyor. Bu haram değil de gariban emeklinin 3 yıl için aldığı 2-3 bin Türk lirası mı haram? Diyanet, adil bir kurum olmaktan çıkmış.”
Türkiye Emekliler Derneği Antalya Şube Lideri İbrahim Tezcan ise, adil olunması gerektiğini belirterek, Diyanet’in asıl vazifesinin düzgün Müslüman yetiştirmek ve insanlara eşit davranmak olduğunu savunurken, din üzerinden fakir-fukaraya yapılan algının bırakılması gerektiğini belirtti. Diyanet’in bu duruma karışmaması gerektiğini ve promosyonun emeklilere annelerinin ak sütü üzere helal olduğunu düşündüğünü söyledi ve ekledi:
3.500 lira maaş alan emekliden daha yoksul fukara mı var. Muhtaçlığı olmasa saatlerce kimse bu sıcakta banka kuyruklarında beklemez.
Emekli Müftü Özkes: ‘Bankanın ikramı ya da hediyesidir’
Emekli müftü İhsan Özkes de haram bir tarafın olmadığı niyetini belirtirken, promosyonun maaş taşıma karşılığında verildiğini ve hasebiyle bunun haram olduğunu söylemenin yanlışsız olmayacağını kurumun bir ikramı ya da armağanı gözüyle bakılması gerektiğini söyledi.
Emeklilerin paralarını gönül rahatlığıyla tüketebileceğini belirten Özkes, ‘Parayı almam, bunda faiz kuşkusu var’ diyen bireye de hürmet duyulması gerektiğini söyledi.
Bankacılık sistemine karşı olanlar da var
Kendilerini Âlimler ve Medreseler Birliği olarak tanımlayan İttihadul Ulema’dan Molla Muhammed Özer görüşünü Dİyanet’ten yana belirtti. ‘Devlete bağlı resmi kurumlar’ın da ortasında olduğu işletmelerde kendilerine de hayır için ulaşıldığına dikkat çeken Özer, banka sistemine giren paranın caiz olmayacağına inandıklarını belirtti.
Promosyon savaşına kurumlar da katıldı!
BankVitrini sitesinin aktardığına göre, eski maaş kontratları “değişen koşulları” münasebet gösterilerek kurumlar da ek ödeme yapmayan bankalarla eski mukavelelerini iptal etmeye başladı.
İlk atılımsa Batman’dan gelerek, Vilayet Sıhhat Müdürlüğü bünyesinde 2021 yılında yapılan muahedenin değişen ekonomik koşullar münasebet gösterilerek kıymetlendirme toplantısında fesih kararı alındı.
Sosyal medyada da Diyanet’in fetvası tartışmalara neden oldu
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
