Başta ABD’de olmak üzere global ölçekte yükseliş eğilimini sürdüren enflasyon piyasalardaki fiyatlamalar üzerinde de tesirli olmaya devam ediyor.
Cuma gün ABD’de açıklanan datalara nazaran Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), mayısta aylık yüzde 1 artarken, yıllık yüzde 8,6 ile Aralık 1981’den bu yana kaydedilen en yüksek artışı gösterdi.
Beklentilerin tersine enflasyonun yükseliş eğilimini müdafaası, Fed’in agresif şahin siyasetlerine öngörülenden daha uzun müddet devam edebileceği telaşıyla piyasakalarda risk iştahını düşürdü.
Söz konusu gelişme tahvil piyasalarında da satış baskısını artırırken, kimi varlıklarda getiri eğrisinin bilakis dönmesi resesyon dehşetlerinin güçlenmesine sebep oldu.
Buna nazaran, ABD’nin 2 yıllık tahvil faizi yüzde 3,20 ile 2007’den bu yana en yüksek düzeyine çıkarken, 3, 5, 10 ve 30 yıllık ABD tahvil faizlerinde getiri eğrisi aksine dönerek resesyon riskini fiyatlamaya başladı.
Öte yandan, Fed yetkililerinin daha evvel mümkünlük dışı olarak nitelendirdikleri 75 baz puanlık siyaset faizi artışı ihtimali tekrar fiyatlamalara dahil oldu.
Para piyasalarında bu hafta yapılacak toplantıda yüzde 25 ihtimalle Fed’in enflasyonu denetim altına almak emeliyle 75 baz puan faiz artışına gidebileceği fiyatlanırken, temmuz ayında yapılacak toplantıda 75 baz puanlık faiz artışı ihtimali yüzde 53 düzeyine çıktı.
Çin’de yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgının tam olarak denetim altına alınamamış olabileceği ihtimali petrol fiyatlarını baskılasa da, ABD’de akaryakıtın ortalama fiyatı galon (yaklaşık 3,8 litre) başına 5 dolar ile tüm vakitlerin en yüksek düzeyine ulaştı.
Bu gelişmelerle cuma günü New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 2,91, Nasdaq endeksi yüzde 3,52 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,73 bedel kaybetti. ABD’de endeks vadeli süreç kontratları yeni haftaya da satıcılı başladı.
Avrupa Merkez Bankası (ECB), geçen hafta beklentiler doğrultusunda siyaset faizinde değişikliğe gitmezken, bu hafta bölgede gözler İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) para siyaseti kararlarına çevrildi.
BoE’nin perşembe günkü toplantıda 25 baz puan faiz artırımına gitmesine kesin gözüyle bakılırken, bankanın daha yüksek bir faiz artışı yapabileceği ihtimali de fiyatlanıyor.
Öte yandan, cuma günü beklentileri aşan ABD enflasyonu Avrupa’da tahvil getirilerinin süratle yükselmesine neden olurken, Almanya’nın 10 yıllık tahvil faizi yüzde 1,52 ile Nisan 2014’ten bu yana en yüksek düzeye çıktı.
Söz konusu gelişmeler bölgede hisse piyasalarındaki satış baskısını derinleştirirken, cuma günü Almanya’da DAX 30 endeksi yüzde 3,08, İngiltere’de FTSE 100 yüzde 2,12, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,69 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 5,17 kıymet kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli süreç kontratları yeni haftaya da düşüşle başladı.
Asya borsaları da global piyasalara paralel cuma günkü satıcılı seyri yeni haftaya taşırken, halihazırda düşük olan risk iştahını olumsuz etkileyecek haber akışı devam ediyor.
Çin’de artan Covid-19 hadiseleri sonrası birtakım önlemler tekrar uygulamaya alınırken, Çin ile ABD ortasında Tayvan üzerinden yükselen tansiyon piyasalardaki riskleri artırıyor.
Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) cuma günü alacağı para siyaseti kararları öncesinde dolar/yen paritesi Fed’in agresif siyasetlerine devam edeceği kaygısıyla Ocak 2002’den bu yana en yüksek düzey olan 135,16 düzeyine çıktı.
BoJ Lideri Haruhiko Kuroda, hususa ait açıklamasında Japon yenindeki keskin bedel kaybını dilek etmediklerini belirtirken, kurdaki hareketleri ve iktisada tesirini yakından izlediklerini söz etti.
Japon iktisadının hala Covid-19 salgının tesiri altında olduğuna dikkati çeken Kuroda, fiyatlarda yükselişi sağlamak için ekonomiyi gevşek para siyaseti ile desteklemeye devam edeceklerini söyledi.
Güney Kore wonunda artan oynaklık sonrası ise Maliye Bakanlığı ve merkez bankasından yapılan açıklamalarda gelişmelerin yakından takip edildiği tabir edildi.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,94, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,2, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 3,24 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 3,3 paha kaybetti.
Yurt içinde, cuma günü global piyasalara paralel satış yüklü bir seyir izleyen BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,11 azalışla 2.543,10 puandan tamamladı.
Dolar/TL ise geçen haftanın son süreç gününde yüzde 0,45 azalışla 17,1192’den kapanmasının akabinde bugün bankalararası piyasanın açılışında 17,2600 düzeyinde süreç görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde ödemeler istikrarı ve sanayi üretimi, İngiltere’de büyüme ve sanayi üretimi bilgilerinin takip edileceğini belirterek, çarşamba günkü Fed kararlarına kadar piyasalarda oynaklığın devam edebileceğini kaydetti.
Yatırımcıların bu süreçte temkinli davranması gerektiğini söz eden analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 2.500 ve 2.440 düzeylerinin takviye, 2.570 puanın direnç olarak öne çıktığını söyledi.
AA Finans’ın beklenti anketlerine katılan ekonomistler, cari süreçler hesabının nisanda 3 milyar 390 milyon dolar açık vermesini, takvim tesirinden arındırılmış sanayi üretim endeksinin ise nisanda bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 8,3 artmasını bekliyor.