Temmuz ayı ‘İşgücü İstatistikleri’ni yayınlayan Türkiye İstatistik Kurumu, işsiz sayısının Haziran ayına nazaran 113 bin azalarak 3 milyon 445 bine, işsizlik oranının da yüzde 10.4’ten yüzde 10.1’e gerilediğini açıkladı. İşsizlik azalırken istihdamın azalması, buna rağmen işgücüne dahil olmayanların sayısının artması da dikkat çekti.
TÜİK datalarına nazaran, Haziran ayında 30 milyon 756 bin kişi istihdam edilirken bu sayı Temmuz’da 30 milyon 608 bine düştü. Birebir devirde işgücüne dahil olmayanların sayısı da 337 bin artışla 30 milyon 662 bine yükseldi.
‘TÜRKİYE BÜYÜRKEN BEŞERLER NEDEN İŞ BULAMIYOR?’
Karadeniz Teknik Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Yakup Küçükkale, işsizlik azalırken istihdam piyasasından çıkanların artmasını, ‘cesareti kırılmış işçi’ hipoteziyle açıklarken bu hipotezin, ekonomik kriz devirlerinde geçerli olduğunun altını çiziyor.
VOA Türkçe’ye konuşan Prof. Küçükkale “İşsiz kalan personeller uzun müddet iş arayıp bulamazlarsa yürekleri kırılır, küser ve emek piyasalarını terk ederler. Ancak bunun bir şartı var. Bu durumun gerçekleşmesi için bir ülkenin krizde olması gerekiyor.
Aynı TÜİK bilgilerine baktığımızda rekor düzeyde büyüme var. 31 Ağustos’ta yılın ikinci çeyreğinde iktisadın yüzde 7,6 büyüdüğünü açıkladı, TÜİK. Türkiye büyürken beşerler neden iş bulamıyor? Neden yürekleri kırılıyor ve emek piyasalarını terk ediyor? İşte burada izaha muhtaç bir çelişki var. Maalesef TÜİK bilgileri ya da açıklanan sayılar birbirini tam olarak desteklemiyor” dedi.
ATIL İŞGÜCÜ YÜZDE 20.5’TEN YÜZDE 22.5’E YÜKSELDİ
İşgücüne iştirak oranı yüzde 53.1’den yüzde 52.6’ya düşerken genç nüfustaki işsizlik oranının yüzde 19.9’dan yüzde 19.1’e gerilemesi de TÜİK istatistiğindeki dikkat alımlı bir öteki öge oldu.
TÜİK datalarında, pandeminin tesirlerinin en sert görüldüğü 2020 yılının Temmuz ayında yüzde 26.1’ye yükselen atıl işgücü oranının Haziran ayında en düşük noktaya geriledikten sonra yine tırmanış eğilimine geçtiği görülüyor. Bir evvelki ay yüzde 20.5 olan atıl işgücü oranı, Temmuz ayında yüzde 22.5’e yükseldi.
DİSK-AR: GENİŞ TARİFLİ İŞSİZLİK FIRLADI
İşçi konfederasyonlarından DİSK’in araştırma ünitesi DİSK-AR da geniş tarifli işsizlik olarak isimlendirdiği ‘atıl işgücü oranı’ndaki değişime dikkat çekiyor. DİSK-AR’ın yayınladığı raporda “Geniş tarifli işsiz sayısı 8 milyon 415 bin. Geniş tarifli işsizlik 2021 Temmuz ayına nazaran yükseldi. Geniş tarifli işsiz sayısı, pandemi öncesinde (2019) 6,6 milyondu. Geniş tarifli işsizlik oranı %22,5 oldu. Dar ve geniş işsizlik ortasındaki fark bu devirde 12.4 puan oldu.
Dar ve geniş işsizlik ortasındaki makasın bu kadar açılmasının en kıymetli nedeni, salgın devrindeki işten çıkarma yasağının, dar tarifli işsizliği sonlu seviyede tutmuş olması ve işbaşında olunan mühletin azalmasıdır. Böylelikle dar tarifli işsizlik hudutlu kalırken geniş tarifli işsizlik fırlamıştır’’ değerlendirmelerine yer verdi.
‘KADINLARDA ATIL İŞSİZLİK YÜZDE 30’A YAKLAŞTI’
DİSK-AR, bayanlardaki geniş tarifli işsizliğin de önemli halde arttığını vurguluyor: “TÜİK’e nazaran de bayan işsizliği tüm işsizlik cinslerinde en yüksek kategori olarak görülmeye devam ediyor. Mevsim tesirinden arındırılmış dar tarifli işsizlik oranı erkeklerde yüzde 8,6 iken bayanlarda yüzde 13,1’e yükseldi. Geniş tarifli işsizlik (âtıl işgücü) erkeklerde yüzde 18,4, bayanlarda ise yüzde 29,9’a yaklaşmıştır.
Geniş tarifli bayan işsizliği ile geniş tarifli erkek işsizliği ortasındaki fark 11,5 puandır. Temmuz 2022 prestijiyle bayanlarda mevsim tesirinden arındırılmış dar tarifli işsiz sayısı 1 milyon 492 bin ve geniş tarifli işsiz sayısı 4 milyon 15 bindir. Erkeklerde ise dar tarifli işsiz sayısı 1 milyon 953 bin ve geniş tarifli işsiz sayısı 4 milyon 390 bindir.”
DİSK-AR’ın dikkat çektiği bir diğer husus ise TÜİK’in istihdam dataları ile Türkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) kayıtlı işsiz bilgileri oldu.
TÜİK VE İŞKUR VERİSİ ORTASINDA 542 BİN KİŞİLİK FARK VAR
TÜİK işsiz sayısını 307 bin olarak açıklarken bir öteki kamu kurumu İŞKUR’a nazaran kayıtlı işsiz sayısı, son bir yılda 542 bin arttı. İŞKUR, geçtiğimiz ay yayınladığı Temmuz ayı istatistiklerinde işsiz sayısının 3 milyon 538 bin 276 kişi olduğunu duyurmuştu.
CHP Genel Lider Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba da bu duruma işaret etti.
Sosyal medya hesabından paylaşımda bulunan CHP Genel Lider Yardımcısı, ‘‘Devletin iki kurumu ortasındaki bağ güzelce kopmuş vaziyette. TÜİK, Temmuz’da işsizliğin bir evvelki aya nazaran 113 bin kişi azalarak 3 milyon 445 bin kişi olduğunu açıklıyor. Temmuz’da İŞKUR’a kayıtlı işsiz sayısı TÜİK tarafından açıklanan işsiz sayısından tam 93 bin kişi fazla” dedi.